Social Capital

Social Capital là gì?

“Social capital” được định nghĩa là nguồn lực hay vốn mà chúng ta thu được từ việc tồn tại trong một mạng lưới xã hội. Đây là một khái niệm thuộc khoa học xã hội, tập trung vào khả năng tận dụng các kết nối xã hội của chúng ta nhằm giải quyết vấn đề, cải thiện phúc lợi, theo đuổi mục tiêu chung và hành động tập thể.

Mức độ social capital càng cao, bạn càng có thể đạt được nhiều thành tựu, dù là dưới dạng một nhóm, một công ty hay cá nhân. Ngược lại, mức độ thấp hơn hoặc ít kết nối xã hội sẽ khiến việc đạt được các mục tiêu đó trở nên khó khăn hơn nhiều.

Ở mức cơ bản nhất, social capital là mạng lưới các mối quan hệ giữa những người sống và làm việc trong một cộng đồng. Các mạng lưới xã hội này giúp các xã hội và doanh nghiệp vận hành hiệu quả.

Tại nơi làm việc, mạng lưới của bạn gồm những đồng nghiệp và quản lý mà bạn có mối quan hệ. Ngoài công việc, đó có thể là bất cứ ai mà bạn có mối quan hệ kinh doanh hoặc tiềm năng hợp tác.

Tất cả những mối liên kết xã hội, mối quan hệ cá nhân và các kết nối chuyên nghiệp này đều là ví dụ của social capital. Bạn đã bao giờ nhận được một công việc thông qua sự giới thiệu của một người bạn chưa? Hay hàng xóm của bạn từng giúp đỡ bằng cách nhận thư trong khi bạn vắng nhà? Đó chính là bạn đang sử dụng social capital của mình.

Social Capital liên quan đến Human Capital như thế nào?

Hãy đơn giản hóa:

• Lý thuyết social capital nói rằng các mối quan hệ xã hội là những nguồn lực.
• Những “nguồn lực” này có thể (nhưng không phải lúc nào cũng) trở thành human capital (vốn con người) hay human resources (nguồn nhân lực).
• Human capital là giá trị kinh tế của khả năng và hiệu suất làm việc của người lao động.

Ví dụ, giả sử bạn là một nhà tiếp thị kỹ thuật số. Với vai trò là nhà tiếp thị, khả năng quảng bá doanh nghiệp của bạn khiến bạn trở thành một tài sản quý giá. Nếu không có những nỗ lực của bạn, công ty có thể không thu hút được nhiều khách hàng.

Kỹ năng, kiến thức và chuyên môn của bạn trở thành tài sản cho công ty, nên bạn là một phần của human capital của công ty. Kỹ năng của bạn cũng có thể là human capital của chính bạn nếu bạn là một doanh nhân hay làm việc tự do.

Social capital của bạn cũng có thể là một tài sản cho công ty hoặc doanh nghiệp của chính bạn. Ví dụ, nếu bạn có mối quan hệ tốt với đồng nghiệp và làm việc nhóm tuyệt vời, bạn có social capital cao. Điều đó có lợi cho công ty vì có khả năng bạn sẽ tạo ra công việc chất lượng cao và khuyến khích đồng nghiệp làm điều tương tự.

Khái niệm “social capital” xuất phát từ đâu?

Hãy cùng điểm qua một bài học lịch sử nhanh để bạn có thể hiểu rõ hơn về social capital và lý do tại sao nó lại quan trọng đối với doanh nghiệp của bạn. Có 3 nhân vật có ảnh hưởng đã góp phần phát triển cách hiểu hiện đại về social capital:

1. Pierre Bourdieu là người đầu tiên định nghĩa lý thuyết social capital vào năm 1985. Ông tìm cách hiểu tại sao tầng lớp thượng lưu lại duy trì được địa vị của mình — ông không tin rằng chỉ có vốn kinh tế là lý do duy nhất. Thay vào đó, ông cho rằng chính sự thiếu hụt social capital đã ngăn cản sự di chuyển xã hội và củng cố bất bình đẳng xã hội.
2. Không lâu sau đó, nhà xã hội học James Coleman cũng đã viết về social capital. Ông bàn luận rằng social capital chỉ là một trong những công cụ mà con người có thể sử dụng như một nguồn lực, bên cạnh các công cụ khác như vốn vật chất (physical capital), kỹ năng hoặc sáng chế của chính họ (human hay intellectual capital) và tiền bạc (economic capital).
3. Cuối cùng, Robert Putnam, giáo sư về chính sách công tại Đại học Harvard, hiện nay được biết đến như là gương mặt hiện đại của lý thuyết social capital. Ông đã viết bài “Bowling Alone: America’s Declining Social Capital” cho một tạp chí Mỹ vào năm 1995. Sau khi bài báo được công bố, ông đã được công nhận trên toàn quốc và thậm chí còn viết một cuốn sách về cùng chủ đề. Putnam lập luận rằng những thay đổi trong hành vi của người Mỹ đã dẫn đến sự tan rã của các mối quan hệ xã hội. Ông cho rằng điều này gây tổn hại đến sự tham gia công dân và phát triển kinh tế. Nhiều social capital hơn, hay mối quan hệ mạnh mẽ hơn, có khả năng xây dựng một xã hội dân sự an toàn, hạnh phúc và khỏe mạnh hơn.

Chính hiểu biết của Putnam về social capital đã chỉ ra cho chúng ta cách loại vốn này có thể mang lại lợi ích cho các công ty. Với social capital nhiều hơn, sự tăng trưởng kinh tế và thành công trong kinh doanh cũng sẽ đến theo. Bây giờ hãy cùng xem social capital giúp các công ty vận hành trơn tru như thế nào.

Social Capital giúp các công ty vận hành như thế nào?

Bạn có thể tự hỏi tất cả những điều này có liên quan gì đến việc xây dựng một doanh nghiệp thành công. Chúng tôi cam đoan rằng social capital không chỉ là một lý thuyết của khoa học chính trị.

Hãy tưởng tượng một công ty nơi các nhóm người cần làm việc cùng nhau nhưng lại có các mối liên kết yếu. Điều này làm cho việc giao tiếp, hoàn thành dự án đúng thời hạn và hợp tác trở nên khó khăn — cần có sự tin cậy (xuất phát từ sự gắn kết xã hội) để mọi người cảm thấy thoải mái khi chia sẻ ý tưởng và nêu ra vấn đề.

Khi các công ty có social capital cao, họ có thể hoạt động tốt hơn nhờ vào:

• Các quy tắc của sự đáp trả (tôi cho, bạn cho)
• Các giá trị chung (ví dụ: trung thực, tôn trọng, bình đẳng)
• Các mối quan hệ giữa các cá nhân
• Sự tin cậy xã hội
• Sự hiểu biết chung
• Sự hợp tác và cộng tác
• Tính đáp trả
• Cảm giác đồng nhất chung
• Cảm giác thuộc về
• Sự hỗ trợ xã hội mạnh mẽ

Một đặc điểm quan trọng của social capital trong doanh nghiệp là nó không bị tiêu hao khi sử dụng. Nó sẽ tự phát triển cùng với sự lớn mạnh của tổ chức. Tuy nhiên, nếu không được duy trì, nó cũng có thể bị suy giảm. Nói cách khác, việc nuôi dưỡng các mối quan hệ sẽ tăng cường social capital của bạn.

Làm sao để nhận biết công ty của bạn có social capital cao hay không?

Việc quan sát hành vi của nhân viên sẽ giúp bạn nhận ra doanh nghiệp của bạn có mức độ social capital thấp hay cao.

Hãy xem xét mức độ tin tưởng và sự đáp trả giữa các nhân viên:

• Họ có ăn trưa cùng nhau không?
• Họ có hợp tác không?
• Họ có cộng tác không?
• Họ có dành thời gian bên nhau ngoài văn phòng không?
• Họ có phàn nàn về đồng nghiệp không?
• Chính trị nội bộ có lan tràn không?
• Có tinh thần làm việc nhóm không?
• Có sự tôn trọng lẫn nhau không?
• Nhân viên có được giữ lại hay họ luôn chuyển việc?

Nếu bạn nhận thấy không có mong muốn giao tiếp hay tương tác xã hội ngoài công việc, bạn có thể thấy sự hợp tác kém hiệu quả trong công việc. Nếu bạn nghe thấy họ phàn nàn về đồng nghiệp, có thể nhận ra sự thiếu tôn trọng lẫn nhau. Nhìn chung, điều này góp phần tạo ra trải nghiệm tiêu cực cho nhân viên, ảnh hưởng xấu đến năng suất, sự gắn kết và khả năng giữ chân nhân viên.

Tại sao xây dựng social capital tại nơi làm việc lại quan trọng?

Hãy tưởng tượng bạn bước vào văn phòng mà không ai chào hỏi. Mọi người tự mình đi mua cà phê, ăn trưa tại bàn làm việc của mình và suốt cả ngày không giao tiếp bằng ánh mắt.

Khi bạn tham gia một cuộc gọi Zoom, không ai hỏi “Cuối tuần của bạn thế nào?” Bạn không biết quản lý của mình đã kết hôn chưa hay có nuôi chó không. Mọi cuộc trò chuyện chỉ mang tính chất công việc, hầu như không có sự thân mật.

Giờ hãy tưởng tượng bạn cần nghỉ một ngày để chăm sóc con bị ốm. Hoặc bạn cần gia hạn thời hạn nộp bài. Hoặc bạn chỉ đơn giản cần giúp đỡ để giải quyết một vấn đề khó khăn trong công việc. Những cuộc trò chuyện đó sẽ càng trở nên khó khăn hơn bao nhiêu khi bạn không có ít nhất một mức độ kết nối cá nhân?

Hầu hết mọi người không thích chuyện trò phiếm tại nơi làm việc, nhưng đó là một phần thiết yếu để xây dựng các mối liên hệ con người giúp doanh nghiệp — và cá nhân — phát triển mạnh mẽ.

Dưới đây là vài lý do tại sao social capital lại quan trọng:

• Giúp giảm xung đột nơi làm việc
• Khiến nhân viên cảm thấy được hỗ trợ nhiều hơn
• Có thể giúp ngăn ngừa tình trạng kiệt sức
• Tạo điều kiện cho sự hợp tác và làm việc nhóm
• Giúp nhân viên quản lý căng thẳng công việc
• Tăng cường sự gắn kết của nhân viên
• Thúc đẩy cảm giác phúc lợi cao hơn
• Tạo ra một môi trường làm việc bao dung hơn

Social Capital mang lại lợi ích như thế nào cho các nhóm trong thời kỳ biến động?

Hầu hết chúng ta đều cảm nhận được lợi ích của social capital trong thời gian đại dịch COVID-19. Với một số người, các cuộc gọi Zoom hàng tuần là một trong những tương tác xã hội duy nhất có thể có. Social capital là một trong những tài sản quan trọng nhất mà một công ty có thể sở hữu trong những thời kỳ khó khăn, cho dù đó là đại dịch toàn cầu, suy thoái kinh tế hay việc tái cơ cấu đội nhóm.

Dưới đây là vài cách social capital mang lại lợi ích cho các nhóm trong thời kỳ biến động:

• Các thành viên trong nhóm hỗ trợ lẫn nhau bằng cách chia sẻ khối lượng công việc và đưa ra lời khuyên.
• Nhân viên có xu hướng ở lại công ty trong thời kỳ khó khăn nếu họ có bạn bè tại nơi làm việc.
• Các nhóm có khả năng hợp tác và duy trì sự sáng tạo hơn nếu họ có các mối liên hệ xã hội với nhau, ngay cả khi thời điểm khó khăn.
• Nhân viên có thể đơn giản giúp đỡ nhau cười, giữ tinh thần tích cực và tận hưởng công việc nhiều hơn khi có một dạng quan hệ xã hội.

Nhìn chung, những nhân viên cảm thấy có sự kết nối xã hội tại nơi làm việc sẽ có mức độ hài lòng và gắn kết công việc cao hơn.

Lợi ích chính của social capital đối với các tổ chức

Bạn có biết rằng social capital cũng có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận của công ty không? Nó quan trọng không kém bất kỳ tài sản nào khác mà công ty sở hữu. Cho dù bạn là một nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe cần có mối quan hệ tốt với bệnh nhân hay một tổ chức phi lợi nhuận cần kết nối với nhà tài trợ, social capital đều là điều cần thiết.

Dưới đây là lý do tại sao social capital ở cấp độ tổ chức lại quan trọng:

1. Giúp công ty đạt được mục tiêuViệc xây dựng social capital giúp doanh nghiệp đạt được các mục tiêu đầy tham vọng.Khi nhân viên có mối quan hệ ý nghĩa tại nơi làm việc, họ sẵn lòng hợp tác với đồng nghiệp. Khi một nhân viên gặp khó khăn hoặc đối mặt với thử thách bất ngờ, những người khác sẽ tự động giúp đỡ.

   Họ sẽ hiện diện và gắn bó hơn với trách nhiệm của mình. Và họ thích làm việc chăm chỉ vì những mục tiêu chung khi làm việc theo nhóm.

2. Tiết kiệm thời gianKhi tổ chức có các mạng lưới xã hội yếu và social capital thấp, việc đạt được sự đồng thuận giữa các nhân viên trở nên khó khăn. Họ cũng gặp khó khăn khi cần bất đồng một cách xây dựng hay tìm ra điểm chung.Khi một nhóm có social capital cao, họ có mức độ tin cậy cơ bản với nhau. Họ trân trọng sức mạnh và đóng góp của từng nhân viên. Và họ cùng nhau tôn trọng và phát huy những điểm mạnh đó.

   Kết quả là, họ có thể hoàn thành nhiều dự án hơn trong thời gian ngắn hơn.

3. Ngăn chặn sự hình thành của các “hẻm thông tin”“Hẻm thông tin” có nghĩa là không chia sẻ thông tin và kiến thức với các nhân viên khác.Khi một tổ chức không khuyến khích nhân viên chia sẻ thông tin, các “hẻm thông tin” sẽ phát triển. Điều này chia rẽ nhân viên và tạo ra những rào cản không cần thiết đối với sự gắn kết xã hội.

   Ngược lại, các nhóm có social capital cao sẽ chia sẻ kiến thức với nhau, giúp họ phạm ít sai lầm hơn và học hỏi để hoàn thiện công việc tốt hơn.

3 loại Social Capital

Không phải mọi kết nối xã hội đều có giá trị như nhau. Mối quan hệ với người bạn thân thiết của bạn sẽ khác xa so với mối quan hệ với một người bạn theo dõi trên mạng xã hội. Cũng như có nhiều loại mối quan hệ khác nhau, có ba loại social capital chính:

1. Social Capital liên kết (Linking Social Capital)Social capital liên kết đề cập đến các mối quan hệ giữa những người ở các cấp bậc khác nhau.Ví dụ, mọi người có thể là bạn của bất cứ ai trong tổ chức, không phụ thuộc vào vị trí hay cấp bậc của họ. Các CEO có thể có mối liên kết mạnh mẽ với nhân viên tuyến đầu, và các quản lý cấp trung có thể có mối liên kết chặt chẽ với các quản lý cấp cao.

   Lợi ích của social capital liên kết:

   • Mọi người được đối xử công bằng và bình đẳng
   • Cấp bậc quyền lực không cản trở tình bạn
   • Nhân viên từ các cấp bậc khác nhau có thể học hỏi lẫn nhau
   • Nhân viên có thể chứng kiến các phong cách làm việc đa dạng

   Thách thức của social capital liên kết:

   • Nhân viên cần có sở thích và mục tiêu chung
   • Nhân viên có thể không có đủ thời gian để nuôi dưỡng mối quan hệ với những người ở các phòng ban hay bộ phận khác nhau trong doanh nghiệp
2. Social Capital cầu nối (Bridging Social Capital)Social capital cầu nối xảy ra khi hai nhóm làm việc tạo ra các mối liên kết xã hội. Sự cầu nối thành công xảy ra khi các nhân viên từ hai nhóm cùng nhau đạt được mục tiêu.Ví dụ, một nhân viên cho vay và một nhân viên thẩm định tín dụng cùng nhau xử lý hồ sơ vay mua nhà. Họ làm việc ở hai bộ phận khác nhau: một người làm việc ở bộ phận bán lẻ và người kia ở văn phòng hậu cần. Nhưng khi hợp tác như một đơn vị xã hội, họ chăm sóc khách hàng của công ty.

   Lợi ích của social capital cầu nối:

   • Vì nhân viên có cùng sở thích và mục tiêu nên việc nuôi dưỡng mối quan hệ trở nên dễ dàng hơn
   • Khi hai bộ phận kết hợp lại, họ có sức mạnh để đạt được nhiều mục tiêu hơn dưới dạng tập thể
   • Sự hợp tác giúp nhóm hoàn thành dự án nhanh hơn
   • Nhóm làm việc được bơm thêm ý tưởng mới

   Thách thức của social capital cầu nối:

   • Cấp bậc quyền lực có thể cản trở tình bạn
   • Nhân viên có thể ngừng nuôi dưỡng mối quan hệ với đồng nghiệp trong cùng bộ phận của mình
3. Social Capital gắn kết (Bonding Social Capital)Social capital gắn kết xảy ra khi một nhóm tạo ra các mối liên kết xã hội bên trong nhóm, giữa các thành viên của nhóm.Ví dụ, một nhóm thiết kế đồ họa cùng nhau làm việc cho một chiến dịch in ấn của khách hàng, hoặc các nhân viên bán lẻ tuyến đầu cùng nhau chăm sóc khách hàng đến cửa hàng. Tất cả mọi người trong nhóm đều hướng tới một mục tiêu chung rõ ràng.

   Lợi ích của social capital gắn kết:

   • Nhân viên có mối quan hệ chặt chẽ với đồng đội của mình
   • Làm việc cùng nhau trong cùng một bộ phận giúp nhóm hoạt động hiệu quả hơn
   • Nhân viên gắn kết với nhau qua những trải nghiệm chung và mục tiêu chung
   • Nhóm trở nên chuyên môn hóa trong công việc của mình

   Thách thức của social capital gắn kết:

   • Nhân viên có thể không nuôi dưỡng mối quan hệ với các nhân viên từ các bộ phận khác
   • Nếu tính cách của nhân viên không hòa hợp, điều đó sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến tinh thần của nhóm

Loại social capital nào nên có trong tổ chức của tôi?

Mỗi tổ chức đều có văn hóa công ty và mục tiêu riêng. Loại social capital bạn xây dựng sẽ phụ thuộc vào nhu cầu độc đáo của công ty bạn.

Ví dụ, nếu bạn điều hành một doanh nghiệp nhỏ về lợp mái, bạn sẽ hưởng lợi nhiều nhất từ social capital gắn kết, vì đội ngũ của bạn làm việc chặt chẽ với nhau, từ đó trở nên hiệu quả hơn.

Đôi khi, đội ngũ của bạn có thể phát triển mạnh mẽ nhờ sự kết hợp của nhiều loại social capital.

Ví dụ, nếu bạn điều hành một tổ chức phi lợi nhuận, bạn sẽ được lợi từ cả ba loại social capital. Social capital gắn kết có thể giúp các đội ngũ riêng lẻ hoạt động trơn tru như một cỗ máy được bôi trơn kỹ lưỡng. Social capital cầu nối có thể giúp bạn xây dựng mối quan hệ với các nhà tài trợ tiềm năng. Và social capital liên kết giúp bạn tận dụng được sức mạnh từ nhiều bộ phận khác nhau.

Cách đầu tư vào Social Capital

Nếu bạn không có social capital, nhân viên của bạn sẽ chịu ảnh hưởng tiêu cực. Hơn nữa, công ty của bạn sẽ gặp khó khăn do mức độ giữ chân và sự gắn kết thấp. Bạn sẽ khó khăn trong việc tiến gần đến các mục tiêu đề ra và xây dựng một môi trường làm việc tích cực.

Tin tốt là social capital có thể được xây dựng. Bạn chỉ cần đầu tư đúng chỗ. Dưới đây là 3 cách bạn có thể bắt đầu từ hôm nay:

1. Xây dựng đội nhóm (Team building)Một trong những trụ cột chính của social capital là xây dựng đội nhóm. Các hoạt động xây dựng đội nhóm giúp nhân viên làm quen với nhau trong một môi trường ít áp lực. Việc tổ chức các cuộc gặp gỡ thường xuyên giữa các đội nhóm có thể giúp điều này.Một vài cách để đầu tư vào các hoạt động xây dựng đội nhóm tại công ty của bạn:
   • Tổ chức các buổi hội thảo hàng quý để đội ngũ gặp mặt trực tiếp, chơi các trò chơi xây dựng đội nhóm và cùng nhau hoạch định chiến lược.
   • Tổ chức các cuộc họp video hàng tuần giữa các bộ phận khác nhau.
   • Tổ chức các buổi “coffee chat” qua video hàng tháng với tất cả thành viên trong đội.
   • Khuyến khích nhân viên phát triển các mối quan hệ cá nhân với đồng nghiệp.
   • Bắt đầu các cuộc họp bằng một câu hỏi nhẹ nhàng cá nhân cho mỗi đồng nghiệp, chẳng hạn “Cuối tuần của bạn đã như thế nào?”
   • Tổ chức hoặc đề nghị ai đó trong nhóm sắp xếp một buổi sau giờ làm việc (happy hour) tùy chọn.
2. Giao nhiệm vụ nhằm thúc đẩy sự hợp tácTăng cường sự hợp tác giữa các thành viên trong nhóm là yếu tố quan trọng để xây dựng social capital.Sự hợp tác giúp các nhóm hoàn thành công việc nhiều hơn trong thời gian ngắn hơn, đồng thời thúc đẩy sự đổi mới và sáng tạo trong môi trường nhóm.

   Một cách để làm điều này là giao cho mỗi thành viên một nhiệm vụ khác nhau, để họ buộc phải làm việc cùng nhau để hoàn thành dự án. Một số gợi ý:

   • Dành ra vài giờ cố định mỗi tuần để các nhân viên cùng nhau động não đưa ra ý tưởng mới.
   • Phân công đồng chủ nhiệm cho các dự án, để những người từ các bộ phận khác nhau có cơ hội cùng nhau lãnh đạo một sáng kiến.
   • Khuyến khích văn hóa phản hồi, ví dụ như nhờ điều phối viên mạng xã hội của bạn yêu cầu phản hồi từ trưởng bộ phận thiết kế về một chiến dịch mới (dù về mặt kỹ thuật họ không cần sự phê duyệt).
   • Mời các góc nhìn độc đáo từ các bộ phận khác, ví dụ, ý kiến từ một kỹ sư phần mềm về một bài blog có thể mang lại cho bạn góc nhìn quý giá không thuộc lĩnh vực tiếp thị.
3. Đồng bộ hóa giá trị cá nhân, nhóm và công tySocial capital được xây dựng trên nền tảng các giá trị chung. Nếu các thành viên trong nhóm không đồng bộ với giá trị của công ty, họ sẽ gặp khó khăn trong việc phát triển các mối quan hệ công việc và có thể luôn tìm kiếm một công ty khác phù hợp hơn.Một cách để đảm bảo nhân viên của bạn đồng bộ với giá trị của công ty là hỏi họ về giá trị cá nhân của họ. Bạn có thể làm điều này trong một cuộc họp chính thức hoặc gửi khảo sát. Một số câu hỏi bạn có thể sử dụng:
   • Bạn nghĩ sao về các giá trị hiện có của công ty chúng ta?
   • Bạn có cảm thấy rằng chúng ta đang phản ánh chính xác các giá trị đó trong công việc hàng ngày không?
   • Trong số các giá trị của chúng ta, bạn cảm thấy bản thân liên kết nhất với giá trị nào?
   • Bạn có nghĩ rằng chúng ta đang thiếu đi giá trị quan trọng nào không?
   • Giá trị làm việc cá nhân của bạn là gì?

   Hãy luôn kết nối các dự án và công việc hàng ngày trở lại với các giá trị của công ty và tác động mà bạn đang tạo ra. Việc được nhắc nhở về các giá trị chung có thể tạo thêm social capital cho mọi người.

Social Capital là gì?

Social Capital, hay còn gọi là “vốn xã hội”, đề cập đến giá trị của các mối quan hệ, mạng lưới kết nối và mức độ tin cậy giữa các cá nhân trong một cộng đồng. Nó bao gồm các chuẩn mực xã hội, quy định phi chính thức và các mối quan hệ lâu dài giúp thúc đẩy hành động tập thể và cho phép mọi người thực hiện các hoạt động hợp tác kinh doanh cùng có lợi.

Đặc điểm của Social Capital

• Tính sinh lợi: Vốn xã hội có khả năng sinh ra lợi ích cả về mặt vật chất và tinh thần.
• Tính hao mòn: Nếu không được duy trì và phát triển, vốn xã hội có thể bị suy giảm hoặc mất đi.
• Tính sở hữu: Vốn xã hội thuộc về một cộng đồng nhất định, chia sẻ những giá trị chung và các quy tắc của cộng đồng đó.
• Tính đo lường và tích lũy: Vốn xã hội có thể được đo lường, tích lũy và chuyển giao giữa các cá nhân hoặc cộng đồng.

Vai trò của Social Capital

• Thay thế thể chế chính thức: Vốn xã hội có thể thay thế các thể chế chính thức trong việc điều chỉnh các giao dịch kinh tế, giảm thiểu chi phí giao dịch.
• Tạo sự gắn kết: Vốn xã hội thúc đẩy sự lưu chuyển và lan tỏa của các nguồn lực, thông tin, ý tưởng và công nghệ trong cộng đồng.
• Thúc đẩy đổi mới sáng tạo: Vốn xã hội tạo điều kiện cho sự phát triển của các hoạt động đổi mới và sáng tạo.
• Tăng cường vốn con người: Vốn xã hội có tác động tích cực đến việc gia tăng vốn con người trong cộng đồng.

Cách xây dựng Social Capital

1. Quan tâm và chân thành: Tìm hiểu trước về người mà bạn muốn kết nối, thể hiện sự quan tâm chân thành đến họ. Ví dụ, bạn có thể nhắn nhủ trước với họ: “Em rất ấn tượng và có chút tò mò về giai đoạn anh chuyển từ công ty A sang công ty B, vì em đang có một tình huống tương đồng là case C. Bữa tới mình gặp, anh cho em xin mấy phút hỏi vụ này hen.”
2. Tập trung vượt ngưỡng “người dưng”: Tìm kiếm điểm chung và xây dựng mối quan hệ bền vững. Hỏi về những gì họ tự hào hoặc kế hoạch sắp tới để tìm ra sự đồng điệu.
3. Từ đối thoại đến đồng hành và đồng kiến tạo: Sau khi xây dựng mối quan hệ, hãy đề xuất kế hoạch tiếp theo, chủ động hỗ trợ và giữ liên lạc để duy trì và phát triển mối quan hệ.

Ví dụ minh họa

Giả sử bạn là một sinh viên đang tìm kiếm cơ hội thực tập. Bạn có thể tham gia các sự kiện nghề nghiệp, nơi bạn gặp gỡ các chuyên gia trong ngành. Sau khi trò chuyện và tìm hiểu về họ, bạn có thể đề xuất một buổi gặp gỡ tiếp theo để thảo luận chi tiết hơn về cơ hội thực tập. Việc này không chỉ giúp bạn xây dựng mối quan hệ mà còn tạo cơ hội học hỏi và phát triển nghề nghiệp.

Kết luận

Việc xây dựng và duy trì Social Capital là một quá trình liên tục và đòi hỏi sự chủ động, chân thành và kiên trì. Bằng cách tập trung vào việc xây dựng mối quan hệ chất lượng, bạn không chỉ nâng cao giá trị cá nhân mà còn đóng góp vào sự phát triển chung của cộng đồng.

Mỗi khi năm mới đến, chúng ta lại có cơ hội nhìn lại và đặt ra những mục tiêu mới. Một trong những yếu tố quan trọng nhưng thường bị bỏ qua là Social Capital (vốn xã hội) – tài sản vô hình nhưng cực kỳ quý giá mà chúng ta có thể xây dựng thông qua những mối quan hệ, sự kết nối và lòng tin. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về Social Capital là gì và cách xây dựng nó một cách hiệu quả.

1. Ngõ Cụt Social Media

Ngày nay, mạng xã hội (social media) đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của nhiều người. Tuy nhiên, không thể phủ nhận rằng mạng xã hội mang lại rất nhiều mặt tiêu cực, đặc biệt đối với giới trẻ từ 15-25 tuổi. Thông tin sai lệch, áp lực vô lý từ các chuẩn mực xã hội, và những thuật toán khắc nghiệt có thể khiến chúng ta cảm thấy kiệt quệ và mất đi sự kết nối thực sự với thế giới xung quanh. Hãy thử nghĩ lại: liệu những con số trên tài khoản mạng xã hội có thực sự phản ánh giá trị thực của các mối quan hệ trong cuộc sống của bạn?

Thực tế, rất nhiều người bị cuốn vào vòng xoáy của mạng xã hội mà không nhận ra rằng họ đang đánh mất những cơ hội xây dựng mối quan hệ bền vững ngoài đời thực. Những thuật ngữ như “follow”, “connect”, hay “like” không thể nào thay thế cho một cuộc trò chuyện chân thành và sâu sắc.

2. Social Capital là gì?

Social Capital là khái niệm dùng để chỉ vốn xã hội, bao gồm tất cả các mối quan hệ, sự kết nối và sự tin tưởng mà bạn xây dựng trong cộng đồng của mình. Nó không phải là số lượng người bạn biết mà là chất lượng của các mối quan hệ ấy. Bạn có thể có hàng nghìn người theo dõi trên mạng xã hội, nhưng nếu không biết cách duy trì và phát triển các mối quan hệ thật sự, bạn sẽ không bao giờ có được “vốn xã hội” thực sự.

Vốn xã hội mang lại cho bạn rất nhiều lợi ích, chẳng hạn như:

• Cơ hội học hỏi từ những người có kinh nghiệm và kiến thức trong các lĩnh vực khác nhau.
• Mở rộng mối quan hệ nghề nghiệp, từ đó tạo cơ hội thăng tiến trong công việc.
• Hỗ trợ trong các tình huống khó khăn nhờ vào sự tin tưởng và lòng trung thành từ những người bạn đã xây dựng mối quan hệ.

Nhưng làm sao để xây dựng được vốn xã hội này? Hãy cùng tìm hiểu các bước đơn giản mà bạn có thể thực hiện ngay hôm nay.

3. Cách Xây Dựng Social Capital

(a) Quan Tâm Và Chân Thành

Để bắt đầu xây dựng vốn xã hội, bạn cần quan tâm chân thành đến người khác. Điều này không chỉ là thể hiện sự quan tâm trong những lúc cần thiết mà còn là biết cách chuẩn bị trước khi gặp gỡ ai đó. Thay vì chỉ đơn giản “chào hỏi” hay “kết bạn”, hãy tìm hiểu về họ một cách kỹ càng.

Ví dụ: Bạn có thể nhắn nhủ trước với một người bạn mới quen trong công việc như: “Em rất ấn tượng và tò mò về quá trình chuyển công việc của anh từ công ty A sang công ty B. Em cũng đang trong tình huống tương tự và muốn nghe thêm chia sẻ của anh. Có thể chúng ta gặp nhau một lần để trao đổi không?”

Điều này giúp bạn không chỉ thể hiện sự quan tâm mà còn cho thấy sự chủ động và nghiêm túc trong việc xây dựng mối quan hệ.

(b) Tập Trung Vượt Qua Ngưỡng “Người Dưng”

Khi bạn đã có được sự quan tâm từ người khác, bước tiếp theo là tìm ra sự đồng điệu trong các câu chuyện và mối quan hệ. Điều này sẽ giúp bạn vượt qua ngưỡng “người dưng” và trở thành một phần trong “vòng tròn bên trong” của họ.

Hãy hỏi về những điều mà họ cảm thấy tự hào: “Điều gì khiến bạn hào hứng nhất trong công việc hiện tại?” hoặc “Có dự án nào bạn cảm thấy tâm đắc gần đây không?”. Những câu hỏi này không chỉ giúp bạn hiểu rõ hơn về họ mà còn mở ra cơ hội để bạn tìm thấy điểm chung.

(c) Từ Đối Thoại Đến Đồng Hành

Một mối quan hệ bền vững không thể chỉ dừng lại ở việc gặp gỡ một lần. Sau mỗi cuộc trò chuyện, bạn cần có hành động tiếp theo cụ thể để duy trì và phát triển mối quan hệ đó. Đây là bước quan trọng để tạo dựng vốn xã hội lâu dài.

• Đề xuất kế hoạch tiếp theo: Nếu bạn phát hiện ra điểm chung nào với người đó, hãy đề xuất một buổi gặp gỡ khác hoặc một hoạt động chung trong tương lai.
• Chủ động hỗ trợ: Nếu có thể, hãy giúp đỡ họ trong công việc hay chia sẻ một cơ hội nào đó mà bạn biết.
• Giữ liên lạc: Sau buổi gặp, đừng quên gửi một tin nhắn cảm ơn hoặc cập nhật về kế hoạch đã đề xuất.

Những hành động nhỏ nhưng đầy ý nghĩa này sẽ giúp bạn không chỉ duy trì mà còn phát triển mối quan hệ đó.

4. Một Số Tài Liệu Tham Khảo

Để xây dựng vốn xã hội hiệu quả, bạn có thể tham khảo một số tài liệu và sách vở để học hỏi thêm về các kỹ năng giao tiếp và tạo dựng mối quan hệ bền vững:

• TED Talks: “The Secret to Better Work Relationships” – Dana Kanze
• Sách: “Daring Greatly” của Brené Brown, “Radical Candor” của Kim Scott

Kết Luận

Xây dựng Social Capital là một quá trình dài và đòi hỏi sự kiên nhẫn, nhưng nó xứng đáng với những nỗ lực mà bạn bỏ ra. Việc xây dựng những mối quan hệ chất lượng và có ý nghĩa sẽ mang lại rất nhiều giá trị không chỉ cho bạn mà còn cho những người xung quanh.

Hãy nhớ rằng, tương giao và tương hỗ là sự lựa chọn của mỗi cá nhân. Đừng để mình mãi bị cuốn vào vòng xoáy của mạng xã hội mà bỏ qua cơ hội phát triển những mối quan hệ thực sự. Hãy đầu tư vào Social Capital, và bạn sẽ nhận được những thành quả xứng đáng.